Nederland, tweede grootste landbouwexporteur ter wereld, ziet zich geconfronteerd met uitdagingen op het gebied van stikstofuitstoot, schaarse ruimte en klimaatregels. Wij streven naar het behoud van onze landbouw als een essentieel onderdeel van onze cultuur en economie, terwijl we pragmatische oplossingen zoeken voor milieuproblemen.
Stikstof
JONG21 pleit voor maatregelen die de stikstofuitstoot verminderen, maar zonder buitensporige regelgeving die de agrarische bedrijfsvoering verstikt. Een gebalanceerde aanpak, gebaseerd op praktische ervaring van boeren, kan de stikstofuitdagingen aanpakken zonder de traditionele landbouwpraktijken te verstoren. Ondersteuning van innovaties die haalbaar zijn op het boerenerf is cruciaal.
Hoewel de Nederlandse regering zichzelf schaakmat heeft gezet – het gehanteerde stikstof rekenmodel kent immers een zeer grote foutmarge en is ongeschikt gebleken om de depositie voor een individueel bedrijf tot in detailniveau te bereken- is de Europese Commissie alles behalve flexibel geweest om de richtlijnen opnieuw op te stellen.
Sterker, de Commissie kwam met een strenge natuurherstelwet die voorschrijft dat de natuur van zeventig jaar geleden zoveel mogelijk wordt hersteld. Maar Nederland was natuurlijk in 1953 een totaal ander land dan nu. Alleen al qua inwoneraantal heeft ons land bijna een verdubbeling doorgemaakt. Naast de landbouw, dreigen ook woningbouw, infrastructurele projecten, de energietransitie en allerlei andere economische activiteiten schier onmogelijk te worden.
Landbouw
Gezien de schaarste aan ruimte is het essentieel om de landbouwsector de nodige ademruimte te geven. Beleidsmaatregelen moeten gericht zijn op het beschermen van agrarische gronden en het voorkomen van onnodige beperkingen die de bedrijfsontwikkeling in de weg staan. Het behoud van traditionele boerderijen en familiebedrijven moet worden gestimuleerd.
We pleiten voor realistische doelen die rekening houden met de economische impact op de landbouwsector. Investeringen in onderzoek naar klimaatbestendige gewassen en technologieën moeten hand in hand gaan met het behoud van economische levensvatbaarheid voor boeren, zonder onnodige lasten op te leggen.
Het behoud van de agrarische sector is niet alleen van belang voor voedselproductie, maar ook voor de lokale economie en gemeenschappen. We benadrukken het belang van het ondersteunen van lokale boeren en het voorkomen van beleidsmaatregelen die leiden tot het verlies van banen en traditionele landbouwgemeenschappen.
JONG21 wil:
- Geen buitensporige regelgeving die de agrarische sector verstikt.
- Beleidsmaatregelen die gericht zijn op het beschermen van agrarische gronden
- Traditionele boerderijen en familiebedrijven beschermen.
Europees Gemeenschappelijk Landbouw Beleid
Het Europees Gemeenschappelijk Landbouw Beleid (GLB) is een vorm van centrale planning die de marktwerking verstoort en prijssignalen negeert. Het GLB bepaalt de productiequota, de inkomenssteun, de marktinterventies en de milieunormen voor de landbouwsector, zonder rekening te houden met de vraag en het aanbod van de consumenten en de boeren.
Het GLB is voor Nederland dan ook te duur en inefficiënt. Het kost de belastingbetaler ongeveer 34% van de totale EUbegroting, terwijl de landbouwsector slechts 1,3% van het Europese bbp vertegenwoordigt. Het GLB verdeelt de middelen onder de lidstaten en de boeren, waarbij de netto-ontvangers, zoals Frankrijk en Polen, meer profiteren dan de nettobetalers. Bovendien wordt het grootste deel van de steun verdeeld onder een klein aantal grote landbouwbedrijven, terwijl de kleine boeren weinig profiteren. Nederland heeft een innovatieve landbouwsector, die vaak meer produceert dan de Europese quota toestaan. Dit kan leiden tot overschotten, prijsdalingen en zelfs boetes.
Ook is het GLB protectionistisch en verstoort het de internationale handel. Het GLB beschermt Europese boeren met inefficiënte bedrijfsmodellen tegen de concurrentie van goedkopere invoer uit derde landen door middel van hoge invoertarieven, exportsubsidies en interne marktprijzen. Dit benadeelt de boeren in opkomende economieën, die geen toegang hebben tot de Europese markt, en de consumenten in de EU, die hogere prijzen moeten betalen voor hun voedsel.
Visserij
De Nederlandse visserij heeft helaas weinig aan de EU gehad de afgelopen jaren, integendeel. Strenge natuur- en milieuwetgeving waarvan het effect op datzelfde milieu dubieus is brengt vissers aan de bedelstaf, terwijl innovatie die wel werkt, zoals pulsvisserij, op uiterst dubieuze gronden in de ban gedaan wordt.
Het ondernemersklimaat binnen de visserij is onder zeer grote druk komen te staan. Door de Franse lobby is vanuit de EU het innovatieve pulsvissen verboden. Verzwaringen van wet- en regelgevingen, de komst van enorme windparken op zee en de nieuwe stikstofnormen dalen neer als een grauwe deken van mistroostigheid over het toekomstperspectief van talloze families binnen onze visserij. Het aantal Nederlandse kotters in de platvisvisserij is in 2022-2023 meer dan gehalveerd.
Innovatie
Innovatie is cruciaal om staande te blijven in de wereld van morgen. Daarbij moet bedacht worden dat koudwatervrees zal leiden tot stagnatie, net als onze oren laten hangen naar NGO’s die een grote mond paren aan gebrek aan kennis en democratische legitimiteit. Goed voorbeeld is de techniek aangaande genetisch gemodificeerd organisme (GMO), die de mondiale voedselvoorziening structureel op een hoger peil kan brengen, maar om onbegrijpelijke redenen door clubs als Greenpeace afgedaan wordt als ‘Frankenstein-food’. De VS negeert dit soort irrationele bezwaren, de EU moet dat ook doen.
JONG21 is voorstander van innovatie in deze sectoren. Tegelijkertijd moet dat haalbaar en betaalbaar zijn. De Nederlandse land-, tuin- en akkerbouw en de visserijsector behoren tot de wereldtop. We doen er dus verstandig aan om voedselproductie weer prioritair te maken boven de ecologische doelstellingen van de Europese Green Deal. Ook moet er flink bezuinigd worden op de enorme hoeveelheden landbouwsubsidies, die vooral vloeien naar achterhaalde bedrijfsmodellen van Zuid- en Oost-Europese boeren. In een vrije markt, met minder (strenge) wet- en regelgeving, zullen de Nederlandse boeren en vissers profiteren.
JONG21 wil:
- Dat de vrije markt en voedselproductie hand in hand gaan. Dus minder (strenge) wet- en regelgeving voor boeren, vissers en onderzoekers. Minder focus op rigide ecologische doelstellingen.
- Bezuinigen op de landbouwsubsidies voor achterhaalde bedrijfsmodellen.
- Verlaging van de EU-bijdrage voor het Gemeenschappelijk Landbouw Beleid en een verhoging van de cofinanciering voor lidstaten.
- Hervorming van het GLB naar een meer marktgericht en prestatiegericht beleid, dat de concurrentiekracht en de innovatie van de landbouwsector bevordert.
- Een versoepeling van de vergroeningseisen en de productiequota van het GLB, die rekening houden met de diversiteit en innovatie van de Nederlandse landbouw.
- Een sterke lobby in de EU om op te komen voor het Nederlands belang. Pulsvisserij, een herziening van de vogel- en habitatrichtlijn en de desastreuze effecten van de Natuurherstelwet moeten weer op de agenda komen